तुम्हीही तुमच्या भविष्यासाठी सुरक्षित आणि निश्चित उत्पन्नाच्या शोधात असाल, तर भारतीय आयुर्विमा महामंडळाची (LIC) ‘जीवन अक्षय – VII’ (Jeevan Akshay – VII) ही योजना तुमच्यासाठी एक जबरदस्त पर्याय ठरू शकते. एका विशिष्ट रकमेची एकदाच गुंतवणूक करून तुम्ही आयुष्यभर पेन्शन मिळवू शकता, ज्यामुळे तुमचे वृद्धापकाळचे जीवन चिंतामुक्त होऊ शकते.
या योजनेत "₹१३०० ची गुंतवणूक" असा थेट उल्लेख नाही, कारण ही एक सिंगल प्रीमियम इन्स्टंट अॅन्युइटी (Single Premium Immediate Annuity) योजना आहे. म्हणजे तुम्हाला पेन्शन मिळवण्यासाठी एकरकमी मोठी रक्कम गुंतवावी लागते. तथापि, जर तुम्ही एका वर्षासाठीची एकूण पेन्शन पाहिली, तर काही पर्यायांमध्ये कमीत कमी ₹१२००० वार्षिक पेन्शन मिळते, म्हणजेच दरमहा अंदाजे ₹१०००. तुम्ही गुंतवलेली एकूण रक्कम आणि निवडलेला पर्याय यावर तुमच्या पेन्शनची रक्कम अवलंबून असते.
LIC ची 'जीवन अक्षय - VII' योजना काय आहे?
LIC ची 'जीवन अक्षय - VII' (प्लान क्र. ८५७) ही एक एकल प्रीमियम, नॉन-लिंक्ड, नॉन-पार्टिसिपेटिंग तत्काळ वार्षिकी (Immediate Annuity) योजना आहे. 'तत्काळ वार्षिकी' म्हणजे तुम्ही प्रीमियम भरल्यानंतर लगेचच किंवा फार कमी कालावधीत तुम्हाला पेन्शन (वार्षिकी) मिळण्यास सुरुवात होते.
योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये आणि फायदे:
- एकदाच प्रीमियम भरा, आयुष्यभर पेन्शन: या योजनेत तुम्हाला फक्त एकदाच मोठी रक्कम गुंतवावी लागते आणि त्यानंतर निवडलेल्या पर्यायानुसार तुम्हाला आयुष्यभर निश्चित दराने पेन्शन मिळत राहते.
- वार्षिक दरांची हमी: पॉलिसी घेतानाच तुम्हाला मिळणाऱ्या पेन्शनच्या दरांची (Annuity Rates) हमी दिली जाते. त्यामुळे बाजारातील चढ-उताराचा तुमच्या पेन्शनवर कोणताही परिणाम होत नाही.
- १० पेक्षा जास्त पर्याय (Annuity Options): या योजनेत १० वेगवेगळे वार्षिकी पर्याय उपलब्ध आहेत, ज्यामुळे तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार आणि सोयीनुसार निवड करू शकता.
- पर्याय 'अ' (Option A): आयुष्यभर निश्चित दराने पेन्शन. निवृत्तीवेतनधारकाच्या (Annuitant) मृत्यूनंतर पेन्शन थांबते.
- पर्याय 'एफ' (Option F): आयुष्यभर पेन्शन, आणि निवृत्तीवेतनधारकाच्या मृत्यूनंतर गुंतवलेली मूळ रक्कम (Purchase Price) नॉमिनीला परत केली जाते. हा पर्याय सर्वात जास्त लोकप्रिय आहे.
- पर्याय 'जी' (Option G): आयुष्यभर पेन्शन, जी दरवर्षी ३% च्या साध्या दराने वाढत जाते.
- संयुक्त जीवन (Joint Life) पर्याय: पती/पत्नी किंवा कुटुंबातील सदस्यालाही तुमच्यानंतर पेन्शन मिळावी यासाठी 'संयुक्त जीवन' (Joint Life) पर्यायही निवडता येतात.
- पेन्शनची पद्धत: तुम्ही मासिक, त्रैमासिक, सहामाही किंवा वार्षिक यापैकी कोणतीही पेन्शन घेण्याची पद्धत (Mode) निवडू शकता.
- गुंतवणुकीची मर्यादा: या योजनेत गुंतवणुकीची किमान मर्यादा ₹१ लाख (काही अॅन्युइटी पर्यायांमध्ये जास्त) आहे. कमाल गुंतवणुकीवर कोणतीही मर्यादा नाही.
- वयाची अट: सामान्यतः ३० वर्षांपासून ते ८५ वर्षांपर्यंतची कोणतीही व्यक्ती या योजनेत गुंतवणूक करू शकते (पर्याय 'एफ' साठी कमाल १०० वर्षे).
- आयकर लाभ: भरलेल्या प्रीमियमवर आयकर कायद्याच्या कलम ८०C अंतर्गत (₹१.५ लाख पर्यंत) कर सवलत मिळू शकते. (मात्र, मिळणारी पेन्शन करपात्र असते.)
पेन्शनचे गणित कसे काम करते?
- उदाहरणाचे स्वरूप: जर तुम्ही मोठी एकरकमी रक्कम गुंतवली, तर तुम्हाला मिळणाऱ्या व्याजातून किंवा परताव्यामधून दरमहा ₹१३०० पेक्षा जास्त पेन्शन सहज मिळू शकते.
- समजा, ६५ वर्षांच्या व्यक्तीने रु. २,००,००० ची गुंतवणूक केली आणि 'Option A' (आयुष्यभर निश्चित दराने पेन्शन) निवडला, तर वार्षिक दरानुसार त्याला दरमहा अंदाजे रु. १,१०० ते रु. १,२०० पेक्षा अधिक पेन्शन मिळू शकते. (पेन्शनची रक्कम वयानुसार आणि निवडलेल्या पर्यायानुसार बदलते.)
टीप: तुम्ही तुमच्या वयानुसार आणि गरजेनुसार एलआयसीच्या अधिकाऱ्यांकडून किंवा एजंटकडून पेन्शनची अचूक गणना (कॅल्क्युलेशन) करून घेऊ शकता.